دریاچه ارومیه یا کویر ارومیه؟

 
گزارش مکتوب ... ضرورت ساماندهی چاههای غیرمجاز در آذربایجان غربی

برداشت بی‌رویه از سفره ‌های زیرزمینی در بسیاری از دشت ها و زمین های حاصلخیز کشور باعث شده است تا کارشناسان آن را عامل اصلی بیابان زایی نامگذاری کنند.
طبق اعلام مسئولان وجود 26هزار حلقه چاه غیرمجاز در آذربایجان ‌غربی زنگ خطری برای دشت های حاصل خیز منطقه است.
کریمی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی می گوید : حدود 60 هزار حلقه چاه در استان وجود دارد که از 26 هزار حلقه چاه غیرمجاز استان حدود 350 میلیون مترمعکب در سال آب برداشت می شود.
جلال زاده استاندار آذربایجان غربی هم می گوید : حفر بی رویه و بهره برداری غیر مجاز از چاههای آب در حوزه دریاچه ارومیه اتفاق نامبارکی است که می بایست طی یک برنامه ریزی مدون تمام چاه های غیرمجاز در استان ساماندهی شوند.
ترابی معاون شرکت آب منطقه ای آذربایجان غربی نیز می گوید : در برخی مناطق پروانه و اجازه بهره برداری از آب برای مصارف کشاورزی صادر نمی شود و در بخش صنعت و آب شرب نیز در قالب برنامه پنج ساله مجوز بهره برداری مصرف صادر می شوند.
وی می افزاید : 6 دشت ممنوعه در آذربایجان غربی وجود دارد که حفر هرگونه چاه و برداشت غیرمجاز آب از سفره های زیرزمینی در آنها ممنوع است که دشت های ارومیه ، کهریز، قالقاچی، ممکان سلماس ، خوی و کشمش تپه ماکو از جمله این مناطق است .
در این میان مسئولان شرکت آب منطقه ای استان می گویند ساماندهی چاه های غیر مجاز را بصورت جدی پیگیری و بر اجرای قانون هدفمند کردن چاه‌های فاقد پروانه بهره‌برداری در استان تاکید می کنند.
به گفته معاون حوزه حفاظت و بهره برداری آب منطقه ای آذربایجان غربی ، چاه های غیرمجاز استان در راستای اجرای قانون تکلیف چاه های آب فاقد پروانه بهره برداری در صورت عدم احراز شرایط فنی پر می شود.
طبق گفته مسئولان آب و آبفای وزارت نیرو در سه سال اخیر 416 حلقه چاه در آذربایجان غربی و در مجموع هزار و 48 حلقه چاه غیرمجاز در حوضه دریاچه ارومیه بسته شده است.
دائمی معاون آب و آبفای وزارت نیرو هم می گوید : در سال 90 بیش از 136 حلقه چاه و در سال 91 بیش از 147 حلقه چاه در آذربایجان غربی بسته و مسلوب‌المنفعه شده است.
به گفته مسئولان ، به چاههای که پیش از سال 85 حفر شده اند در صورت ظرفیت آبی دشت مرتبط ، رعایت حریم چاههای مجاز ، اجرای آبیاری تحت فشار و نصب کنتور هوشمند پروانه بهره برداری صادر می شود و متقاضیان باید با مراجعه به دفاتر خدمات پیشخوان دولت نسبت به تکمیل فرم در سامانه مربوطه و انجام مراحل قانونی اقدام کنند .
استاندار آذربایجان غربی با اشاره به تبعات ناشی از مصرف بی رویه آب های زیرزمینی که صدمات جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت ، می گوید : مسئولان آب منطقه ای و جهاد کشاورزی استان باید در راستای رفع مشکلات ساماندهی چاه های غیرمجاز پیشگام شوند.
وی می افزاید: آبیاری تحت فشار و ساماندهی چاههای غیر مجاز در حوزه دریاچه ارومیه از جمله راهکارهایی است که برای صرفه جویی در مصرف آب و هدایت مازاد آن به دریاچه صورت می گیرد.
مسئولان سازمان جهاد کشاورزی می گویند کشاورزان درحوزه آب با مشکلاتی مواجه شده اند که با تصمیم گیری ها و پیگیری های مسئولان و بهره برداری اصولی از چاه ها و مدیریت بهینه منابع آبی کشاورزی رونق می یابد .
کارشناسان حوزه آب هم معتقدند که آب منطقه‌ای استان باید برای ساماندهی چاه‌های غیرمجاز حساس باشد چراکه ساماندهی چاه‌های غیرمجاز از جمله عوامل مهم و تاثیر‌گذار در بحث توسعه بخش کشاورزی است که باید مورد توجه قرار گیرد ، بطوریکه علاوه بر مشکلات جدی که برای کاهش منابع زیر زمینی و دریاچه ارومیه ایجاد کرده است موانع جدی در توسعه کشاورزی استان بوجود آورده است که متوقف شدن طرح های ضروری استان در برخی شهرها به علت صادر نشدن مجوز بهره برداری از آب از مهمترین آنهاست.
از این رو سازمان جهاد کشاورزی استان در چند سال گذشته گام های مناسبی برای توسعه آبیاری مدرن برداشته است که می تواند در بهبود وضعیت موجود تا حدودی تاثیرگذار باشد .
قربانی معاون بهبود تولیدات گیاهی آذربایجان غربی از تجهیز بیش از 28 هزار هکتار سامانه آبیاری مدرن در اراضی کشاورزی استان خبر می دهد و می گوید : در حال حاضر هم حدود 30 هزار هکتار از زمین های کشاورزی آذربایجان غربی درحال تجهیز به این سامانه هستند که در این امر مهم استان پیشتاز توسعه در این بخش در کشور است .
در واقع با ساماندهی چاه های غیرمجاز در استان کنترل آبهای زیرزمینی وارد مرحله جدیدی از تحولات می شود و شاهد رشد و توسعه در حوزه تولیدات و کیفیت محصولات کشاورزی و همچنین صرفه جویی در مصرف آب خواهیم بود .